Munduko Osasun Erakundeak (OME) eskatu du hilekoa "osasun eta giza eskubideen arazo" eta "ez higienearen arazo" gisa onartzeko, eta, beraz, bizi-ikastaro baten ikuspegitik aztertzeko, menarkiaren aurretik menopausiaren ondoren.

Hala, erakundeak deitoratu egin du hilekoaren osasuna ez dela Biztanleriari eta Garapenari buruzko Nazioarteko Konferentziaren agendan sartu, ezta Milurtekoko Adierazpenean ere, eta osasuna, genero-berdintasuna, ura eta saneamendua helburu dituzten Garapen Iraunkorreko Helburuen xedeetan ere ez dagoela sartuta.

Zehazki, Nazio Batuen erakundeak eskatu du onar dezatela hilekoaren osasunak esan nahi duela emakumeek eta neskek eskura izatea horri buruzko informazioa eta hezkuntza, behar dituzten hileroko-produktuak, ur-, saneamendu- eta ezabatze-instalazioak, behar denean arreta gaitua eta enpatikoa, eta hilekoa zerbait positibotzat eta osasungarritzat jotzen den ingurune batean bizitzea, ikastea eta lan egitea, ez lotsagarri.

Gainera, OMEk konpromisoa hartu du arduradun politiko eta sanitarioak emakumeen eta nesken eskubideak sustatzen laguntzera bultzatzeko eta, hala, hilekoaren osasun-behar integralak asetzeko, bereziki testuinguru humanitarioetan.

Hilerokoarekin lotutako isiltasuna eta estigma hausteko konpromisoa ere hartu du, eta eskolak, osasun-zentroak eta bestelako lantokiak (OMEren lantokiak barne) hilerokoari erantzutea.

"Gobernuak lanean hasi dira, baina askoz gehiago egin behar dute. Gobernu batzuek hilerokoko produktuen gaineko zergak kendu dituzte, beste batzuek eskola-adinean dauden nerabeek hilerokoko produktuak lortzeko dituzten erronketan jarri dute arreta, eta beste batzuek, berriz, egoera zailetan dauden herriei hileko-produktuak emateko estrategiak jarri dituzte abian, adibidez, etxerik ez dutenei edo kartzelan daudenei", azaldu du erakundeak.

Hala ere, uste du gobernuek hilekoak eskuratzeko aukera hobetu baino gehiago egin beharko dutela. "Eskolak, lantokiak eta erakunde publikoak egin beharko lituzkete, hilekoa eroso eta duintasunez erabiltzen laguntzeko. Are garrantzitsuagoa, hilekoa normalizatu eta inguruko isiltasuna hautsi beharko lukete. Azkenik, Etiopian, Ukrainan eta beste leku batzuetan gertatzen ari denaren testuinguruan, gobernuek hilekoa zaindu beharko lukete, Sexu eta Ugalketa Osasunari buruzko erantzun zabalago baten zati gisa, gerra edo zorigaitz naturalak direla-eta lekuz aldarazitako pertsonen kasuan", argitu du OMEk.